منابع خوراک های دام و طیور
خوراک های مورد استفاده در تغذیه دام و طیور بخش اصلی هزینه های پرورش را به خود اختصاص میدهد انتخاب خوراک با کیفیت و اقتصادی که قادر به تامین نیازهای دام و طیور است از جمله عوامل اصلی بازدهی مناسب و سلامت تولید است .
خوراک چیست ؟
به یک یا جند منبع تامین کننده ی مواد مغذی که برای دام و طیور قابل هضم ، جذب و متابولیسم باشد خوراک می گویند انوع منابع خوراکی به شرح ذیل تقسیم بندی میشوند
معرفی منابع تعذیه ای دام و طیور
منابع خوراکی انرژی
کربوهیدرات ها:
غلات : از خانواده گرامینه ها بوده که شامل ذرت ، گندم ، جو ، یولاف ، برنج ، چاودار و سورگوم میباشند که بعنوان منابع خوراک دام و طیوراستفاده میشوند نشاسته ذخیره غذایی اصلی غلات می باشند غلات از نظراسید های آمینه به ویژه لایزین فقیر و از نظر کلسیم فوق العاده فقیر واز نظر فسفر متوسط هستند
ذرت : ذرت از پر مصرف ترین دانه های غذایی انرژی زا در مصارف دام و طیور و دارای انرژی بیشتر از جو و گندم میباشد و بسیار زود هضم و از نظر اقتصادی بسیار ارزان است همچنین ذرت برای مرغ ها بسیار خوش خوراک بوده اما به دلیل کمبود فیبر ، پروتئین ، کلسیم و فسفر در ذرت ، اصولاً از ترکیب منابع پروتئینه حاوی این مواد غذایی با ذرت در تغذیه استفاده میشود تا به نوعی کمبود این مواد جبران شود انواع ذرت : سفید ، زرد ، بنفش ، نوک تیز و دندان اسبی وجود دارد که ذرت زرد برای تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرد
جو: یکی از غلات بسیار پر انرژی میباشد که دارای پروتئینی در حد متوسط است . در مصرف جو محدودیت هایی وجود دارد که به خاطر برخی آنزیم های موجود در آن است که باید در مصرف زیاد جو برای رفع این گونه مشکلات از آنزیم بتا گلوکاناز استفاده کنیم تا در جیره با مشکل روبرو نشویم از ترکیباتی که دراین ماده غذایی انرژی زا وجود دارد میتوان به فسفر ، کلسیم ، چربی ، مواد معدنی ، ماده سلولزی ، ماده ازته و ماده خشک اشاره کرد که هریک با درصدهای مختلف در جو وجود دارد و تاثیرات بسیار خوبی در رشد میگذارد مواد ازته در جو بسیار کم بوده و به همین دلیل از ترکیب جو و ذرت با یکدیگر استفاده میشود تا به نوعی کمبود این مواد جبران گردد
گندم : گندم از گران ترین غلات منبع انرژی محسبوب میشود که بعلت برخورداری از بالاترین درصد انرژی ، برای دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرد . گندم های سخت تر دارای انرژی بیشتری هستند و معمولاً ارزش غذایی گندم را بوسیله سختی و یا نرمی گندم می سنجند گندم دارای پروتئین بیشتری نسبت به ذرت میباشد واز لحاظ پروتئینی از ذرت غنی تراست با ترکیب نمودن گندم و ذرت ، پرورش دهندگان به بهترین خوراک انرژی زا دست می یابند که از بهترین فرمول غذایی برخوردار میباشند ترکیب شیمیایی گندم هماهنند ماده ی انرژی زا ی قبلی یعنی جو میباشد که تمامی آنها دراین ماده به مقدار مختلف یافت می شود اصولاً از گندم های غیر قابل تبدیل به آرد و پسمانده های غیر قابل مصرف سیلوها برای تغذیه دام و طیور استفاده میشود که دارای همان خاصیت میباشد
برنج : دارای پوسته ای به نام شلتوک است که بغد از جداسازی آن برنج قهوه ای به دست می آید که حاوی سبوس است و با جداسازی سبوس ،مغز سفید دانه به دست می آید
سایر منابع انرژی در خوراک دام وطیور:
مایلو: میزان انرژی این منبع از ذرت کمتر است ولی از گندم و جو بیشتر میباشد مضرف آن باید به صورت خرد شده و یا آردی باشد در غیر این صورت از درصد جذب آن کم میشود
سورگوم : گیاهی از خانواده غلات است که ذرت خوشه ای نامیده میشود سورگوم از نظر اهمینت بعد از گندم ، جو ، ذرت قرار میگیرد . این گیاه یکساله میباشد ولی گاهی جند ساله آن نیز کشت میشود این گیاه برای استفاده در مواد غذایی ، علوفه دامها و تولید اتانول کشت میشود
چاودار : گیاهی از حخانواده گندمیان بوده و مقام به سرما است این گیاه تا ارتفاع دومتر هم رشد میکند ازت در چاودار میباشد میزان خوش خوراکی آن از همه دانه ها کمتر است و مصرف زیاد آن باعث اختلالات گوارشی میشود چاودارگاهی آلوده به گاوی به نام (ارگوت) که موجب مسمومیت و سقط جنین در گاو میگردد. چاودار برای طیور خاصیت ملین داشته و مدفوع را چسبنده و مشکلات بهداشتی و مدیریتی ایجاد میکند
تریتیکاله : از تلاقی گندم و چاودار بوچود می آید بیشتر شبیه گندم بوده اما از رشد و مقاومت بالاتری برخوردار بوده هدف از ایجاد آن تلفیق صفات کیفیت دانه ، قدرت تولید و مقاومت دربرابر بیماری و گرماست کاشت زود هنگان آن باعث پرتر و بارورشدن آن میشود میزان پروتئین آن از گندم بالاتر است و مشکل فضولات چسبناک و آبکی وجود ندارد
یولاف (جو دوسر) : برای تغذیه و نشخوار کنندگان مطلوب بوده ولی به دلیل بالابودن مقدار فیبر و پایین بودن مقدار انرژی ، در تغذیه طیور استفاده نمی شود. دانه یولاف ماده معطری به نام آونین دارد که عطری شبیه به وانیل داشته و اشتها آور است
منابع چربی در خوراک دام و طیور
روغن پنبه دانه :
این روغن محدودیت مصرف دارد و به دلیل وجود گوسیپول ، باعث کمبود آهن شده و لیزین از دسترس به هنگام عمل آوری خارج شده و واگنش میلارد رخ می دهد زمانی که به مقدار زیاد از این اسید چرب استفاده شود باعث تولید زرده ای قرمز رنگ و افزایش اسید چرب در زرده و کاهش جوجه در آوری میشود
روغن کلزا:
اسید ا روسیک آن کمتر از 2% بوده و در پرندگان عوارضی در رشد ، مصرف خوراک و هضم چربی دارد به دلیل اسسد های چرب بلند زنجیر نرخ رشد بیشتری را ایجاد میکند.
روغن آفتاب گردان :
این روغن به دلیل داشتن اسدهای چرب غیر اشباع باعث کاهش رسوب چربی و افزایش بروتئین لاشه میشود انرژی حاصل از اسیدهای چرب غیر اشباع صرف سوخت و ساز بندن ، ایجاد تعادل بین چربی ها ، سنتز و کاتا بولیسم چربی ها میشود
روغن دانه کتان :
مصرف آن در طیور به دلیل سرشار از امگا3 باعث تجمع امکا3 در بافت شکم و سینه میشود و در کیفیت گوشت تاثیر به سزایی دارد
این روغتن دارای اسید لینولئیک و اسید آرا شیدو نیک بالایی میباشد
روغن سویا:
دارای ناخالصی هایی میباشد که توسط فرآیند های فیلتراسیون ، آب گیری و صمغ گیری حذف میشوند فسفولیپید ها ، صمغ ها ، اسیدهای چرب آزاد ، مواد فلزی ، پر اکسیدها و زنگدانه ها جز، مواد مابقی این فرآیند هستند
روغن ذرت
از اسید های چرب غیر اشباع از جمله اسید لینولنیک غنی است
منابع چربی حیوانی در خوراک دام و طیور:
این چربی ها در جوجه های جوان اشباع هستند و به خوبی هضم نمی شوند
چربی طیور :
این چربی ها به دلیل قابلیت هضم بالا خوش طعم بودن و کیفیت مناسب ، جزء بهترین منابع چربی خوراک دام و طیور مخصوصاً برای طیور محسوب میشوندچربی های مورد استفاده در تغذیه طیور با کشتار پرندگانی با وزین و سن بالاتر تولید میشود
پیه گاو
طیوری که با پیه تغذیه میشود علظت اسید های چرب اشباع بالاتری نسبت به اسیدهای چرب غیر اشباع دارند نوع اسید چرب اضافه شده به جیره بسار مهم میباشد و براسیدهای چرب محوطه شکمی تاثیر گذار است
روغن ماهی
منبغ غنی از اسد چرب امکاء 3 و از لحاظ دارا بودن اسید لینو لئیک ضعیف میباشد این روغن اسیدهای چرب غیر اشباع با زنجیره بلند دارد که با واکنش های اکسید اتیو باعث ایجاد طعم ماهی در گوشت و تخم مرغ میشود
منابع پروتئین در خوراک دام و طیور
پروتئین هایی با منشا گیاهی
کنجاله سویا
یکیاز بهترین منابع پروتئین برای تغذیه حیوانات است که مقدار اسیدهای آمینه متیونین و سیستئین آن پایین است سویا دارای سموم متعددی برای طیور میباشد که مهمترین آن بازدارنده تریپسین است این عامل تجزیه پروتئین ها را متوقف میکند و باعث بزرگ شدن پانکراس میشود
منابع اصلی کنجاله سویا
کنجاله تخم پنبه :
دانه پنبه را پس از جدا کردن الیاف و گرفتن کرک های آن ، شکسته واز مغز دانه روغن استخراج مینمایند به دلیل وجود گوسیپول ، استفاده زیاد از کنجاله تخم پنبه در تعذیه طیور و سایر حیوانات تک معده ای باعث مسمومیت و تلفات میشود همچنین باعث تغییر رنگ زرده شده و آن را به سبز زیتونی یا سیاه تبدیل میکند پیدایش این تغییررنگ مربوط به ترکیب شدن آهن با گوسیپول است
کنجاله کانولا:
دارای مقادیر نسبتاً زیادی سیناپین میباشد یکی از محصولات حاصل از تجزیه آن تری متیل آمین بوده که ایجاد کننده طعم و بوی ماهی در تخم مرغ است .
کنجاله آفتاب گردان :
برحسب اینکه دانه های آفتابگردان پوست کنده یا پوست نکنده باشند دونوع کنجاله حاصل میشود که ارزش غذایی متفاوتی دارند کنجاله دانه های دارای پوست فیبر خام زیادی دارند که نباد در تغذیه حیوانات تک معده ای استفاده شوند ولی در جیره نشخوار کننندگان میتوان از آن استفاده کرد کنجاله دانه های پوست کنده آن که دارای فیبر کمی هستند برای تغذیه حیوانات تک معده ای مناسب میباشند
پروتئین هایی با منشا حیوانی
فرآورده های فرعی گوشت :
در کشتارگاهها مواد دیگری که علاوه بر گوشت به دست می آید به آنها فرآورده های فرعی میگویند این مواد باقیمانده را در کارخانه جمع آوری کرده و طی عتملیات خاصی خشک میکنند و به صورت پودر در می آورند مانند : پور گوشت ، پور خون ، پور استخوان و..........
فرآورده های فرعی طیور :
ضایعات جوجه کشی ، ضایعات طیور و پر طیورسه فرآورده فرعی مهم غنی از پروتئین میباشند . طیور حذفی ، طیور مرده ، تخم های غیر فاقبل فروش ، پوسته تخم مرغ و ضایعات کشتارگاهی از جمله ضایعات طیور بوه که در تهیه خوراک های حیوانی مصرف میشوند
فرآورده های فرعی آبزیان:
فرآورده های فرعی کنسرو سازی ماهی و آبزیان غیر خوراکی ، پس از عمل آوری بصورت پورد ماهی در تغذیه حیوانات به ویژه ط :TVNیور به کار مبرند
به میزان نیتروژن رهاشده در محیط توسط میکرو ارگانیسم ها می گویند این شاخص برای بررسی کیفیت گوشت استفاده میشود هر چقدر مقدار این شاخص بالاتر باشد کیفیت محوصل پایین تر است زیرا پروتئین در دسترسی و قابل استفاده آن توسط میکرو ارگانیسم ها کاهش می یابد . هرچه شاخص بالاتر باشد میزان میکرو ارگانیسم ها نیز بالاتر است و با هم رابطه مستقیم دارند
شاخص و راهکارهای کاهش آن در خوراک دام و طیور
ضد عفونی کننده های آکلین برای جیره هایی که دارای پودرهای ماهی و گوشت هستند استفاده میشود زیرا باعث ضد عفونی خوراک دام ، طیور و آبزیان شده میکرو ارپانیسم ها را کاهش میدهد دسترسی بیشتر به پروتئین ها را فراهم میکند میزان این شاخص را در پودرهای گوشت و ماهی کنترل میکند و کاهش میدهد
پودرخون : یکی از مواد مغذی که بعد از کشتار به دست می آید و سرشار از پروتئین است از حیوانات خونگرم به دست می آید و خون مورد استفاده باید تمیز و تازه باشد خون حیوانات پس از کشتار جمع آوری و خشک میشود و در نهایت به پودر تبدیل می شود.
پودر استخوان
منبعی سرشار از کلسیم و فسفر بوده و نیاز کلسیم و فسفر و مواد معدنی حیوانات را از این طریق تامی می گردد پور استخوان بعد از پودر گوشت جز پرخاصیت ترین منابع غذایی در نظر گرفته میشود برای تهیه آن استخوان ها را در داخل دیک های بزرگ ریخته و در دمای بالا میجوشانند تا نرم شده و محتویات آنها جدا شود سپس خرد کرده و درنهایت آسیاب و تبدیل به پود رمی گردد.
پور پر :
دارای 4.5 تا 5% سیستئین بوده که قابلیت هضم آن 60% میباشد و از لحاظ اسید های آمینه متیونین ، لیزین و هیستیدین محدودیت دارد انرژی قابل متابولیسم آن 3300 کیلو کاری در کیلو گرم میباشد پودر پرخام غیر قابل هضم است ولی با حرارت و رطوبت هید رولیز شده و قابل هضمی میشود
فرآورده های فرعی شیر :
شیر و مازاد لبنیات از قبیل شیر پس چرخ ، شیر خشک ، دوغ حاصل از کره گیری ، آب پنیر ، کشک و غیره را چه به صورت تازه وپودرمیتوان در جیره دام و طیور به کار برد ارزش غذایی فرآورده های فرعی شیر از لحاظ کیفیت پروتئین ، مواد معدنی ، ویتامین ها و قند خوب بوده و قابلیت هضم آنها بسیار بالا میباشد
ویتامین ها :
ترکیبات آلی هستند که در مقادیر جزئی برای بدن مورد نیاز هستند ویتامین ها به دودسته محلول در چربی و محلول در آب تقسیم میشوند ویتامین های محلول در چربی عبارتند از: ویتامین آ ، ویتامین دث ، ویتامین ای و ویتامین کا میباشند و ویتامین های محلول در آب نیز عبارتند از : ویتامین سی ، ویتامین بی 1 ، ویتامین بی2 ، نیاسین ، بیتوتین ، و ویتامین بی6 ، و ویتامین بی12 میباشد
ویتامین آ : این ویتامین نقش ضد عفونی کنننده و بهبود دهنده رشد در بافت های بدن را به عهده دارد در کبد ماهی و علوفه سبز و بافت های دامی ، پورد های دارای پروتئین دامی مانند پودر گوشت و ... وجود دارد این ویتامین در برابر اکسیداسیون و دمای بالا و پی اچ اسیدی حساس میباشد
ویتامین دی : این ویتامین ذر حذب کلسیم ، تشکیل استخوان و پوسته نقش دارد . روغن کبد ماهی منبع غنی از ویتامین دی میباشد این ویتامین دمای بالا نمیتواند تحمل کند و در تماس با موادی مانند سولفات آهن و اکسید منگنز باعث افت قدرت این ویتامین می گردد
ویتامین ای : این ویتامین آنتی اکسیدان بوده و برای جلوگیری از اکسیداسیون چربی های غیر اشباع در بدن استفاده میشود این ویتامین در تنفس سلولی ، خاصیت ضد مسمومیت با فلزات سنگین ، حفظ یکپارچگی عروق و ماهیچه ها و باروری نقش دارد و در برابر مواد قلیایی حساس است
ویتامین کا : این ویتامین در محیط های قلیایی قوی بوده و به وسیله نور آفتاب تجزیه میشود ویتامین کا در لخته شدن خون نقش مهمی دارد و در برابر کوکسیدیوز نقش محافظتی را ایفا میکند کمبود این ویتامین باعث افزایش لکه های خونی و خونریزی در ساق پا و سینه و ایجاد نقص در لخته شدن خون می گردد.
ویتامین ب1 : این ویتامین در متابولیسم کربوهیدارت ها نقش مهمی دارد کمبود این ویتامین باعث بی اشتهایی ، کاهش وزن ، پایین افتادن بالها و فلج عضلات میشود که باعث شده حیوان روی پاهای خود بنشیند و سر را به عقب خم کرده که به آن بیماری ستاره نگری نیز میگویند
ویتامین ب 2: در ساختار آنزیم ها و متابولیسم نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث اسهغال ، فلجی و پیچیدگی پنجه ، کاهش تولید تخم مرغ، افزاش مرگ و میر جنین ، افزایش تعداد جوجه های مرده در تخم و ریزش پرها میشود
ویتامین ب 6: برای متابولیسم اسید های آمینه استفاده میشود کمبود آن باعث تشنج ، پرش ناگهانی عضلانی و .... میشود
ویتامین ب12 : این ویتامین در سنتز کربوهیدرات چربی ، اسید نوکلئیک ها و ... نقش دارد کمبود این ویتامین باعث کاهش رشد و ضریب تبدیل نامناسب و افت جوجه درآوری میشود
ویتامین نیاسین : طیور و جنین قادر به تولید آن هستند ولی در پرندگانی که رشد سریعی دارندمقدار آن کم میباشد کمبود آن باعث بی اشتهایی ، کاهش رشد ، ضعف و اسهال میشود
ویتامین بیوتین : این ویتامین برای جوجه درآوری مهم بوده و یک عنصر مهر برای رشد جنین محسوب میشود در سوخت و ساز کربوهیدرات ها ، چربی ها ، پروتئینها و اسید های نوکلئیک نقش دارد کمبود آن باعث کبد و کلیه چرب ، ضایعات پوستی در پاها، پوست ،اطراف منقار و چشم ها و ناهنجاریهای استخوانی و مادرزادی میشود
منابع مواد معدنی در خوراک دام و طیور:
مواد معدنی برمبنای میزان تراکم شان در بندن به دودسته عناصر پرمصرف ( شامل کلسیم ، فسفر ، سدیم ، پتاسیم ، کلر ، منیزیم و گوگرد )بوده و عناصر کم مصرف ( شامل :آهن ، مس ، روی ، منگنز ، ید ، سلنیم و ...) میباشد .بعضی از مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر به عنوان اجزای ساختمانی اسکلت مورد نیاز هستند و بعضی دیگر مانند سدیم ، پتاسیم و کلردر تعادل اسید و باز ، نقش دارند عناصر کم مصرف بعنوان کو فاکتور سیستم های آنزیمی ایفای نقش میکنند و برخی از این عناصر خود بخشی از ساختمان پروتئین ها و آنزیم ها به شمار میروند
محصول آشل دارای ترکیباتی است که تاثیر مثبتی بر روی طول و تعداد پرزهای دستگاه گوارش ایمنی ، جلوگیری از رشد باکتریها ، بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ دارد . به خصوص در طیور جوان که قابلیت هضم و جذب بالاتر میباشد
سایر افزودنی ها در خوراک دام و طیور:
دربیشتر مواقع مواد غذایی قادر به تامین یک یا چند ماده ی معدنی و ویتامینی مورد نیاز حیوان نیستند و باید برای رفع کمبودهای حیوان از مکمل های معدنی و ویتامینی استفاده شود از مکمل های معدنی تامین کننده کلسیم میتوان به کربنات کلسیم یا سنگ آهک و ودر صدف اشاره کرد از دی کلسیم فسفات و مونو کلسیم فسفات بعنوان منبع فسفر استفاده میشوند به منظور تحریک رشد ، تقویت سیستم ایمنی بدن ، درمان بیماریها از موادی از قبیل آنزیم ها ، پروبیو تیک ها ، آنتی بیو تیک ها و سایر مواد افزودنی مانند ضد انگل ها ، اسید های آمینه ضروری سنتیک ، توکسین بایندرها و .... در جیره دام و طیور استفاده میشود
معرفی جامع افزودنی های خوراک دام و طیور
منابع خوراک دام
با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا به پروتئین، صنعت دامپروری پیشرفت چشم گیری داشته است. برای ورود به این صنعت، باید نیازهای اولیه دام را شناسایی کرد؛ که با توجه به نژاد و هدف پرورش متفاوت است. یکی از اصلی ترین و مهمترین نیاز دام، خوراک میباشد بالغ بر 60 الی 70 درصد هزینه مربوط به پرورش و 40 تا 50 درصد از ارزش ناخالص شیر را به خود اختصاص میدهد. خوراک دام شامل علوفه و کنسانتره میباشد.
گونی|کیسه| چاپ|چاپ روی گونی|گونی لمینت| پاکت کامپوزیت|کامپوزیت| لمینت|تولید کیسه|تولید کیسه بافی| شرکت کیسه بافی|گونی بافی|پترو|پتروبافت| صنایع تولیدی پتروبافت|صنایع کیسه بافی|صنایع گونی بافی| نساجی|صنایع کیسه بافی پتروبافت|فروشگاه گونی،|فروشگاه کیسه| کیسه فروشی|گونی فروشی|فروش کیسه| فروش گونی|کارخانه گونی|کارخانه کیسه|گونی پتروبافت| کیسه پتروبافت| گونی لمینت پتروبافت|شرکت تولیدی گونی| شرکت تولیدی کیسه|شرکت گونی| شرکت کیسه| شرکت کیسه بافی| شرکت گونی بافی| گونی| کیسه|پاکت|گونی پلی پروپیلن| پاکت پلی پروپیلن|جامبوبگ| بیگ بگ| لمینت دار| لیمنت| تولید لمینت| تولید کننده لمینت| تولید کیسه پلی پروپیلن| تولید کیسه لمینت|کیسه سیمان| پاکت سیمان|گونی سیمان|گونی برنج|کیسه برنج| تولید کننده کیسه، تولید کننده گونی، تولید کننده پاکت، کیسه کنسانتره، گونی کنسانتره، کیسه پودر سنگ، گونی پودر سنگ| پاکت| کیسه، گونی| پاکت کاغذی| گونی پلاستیکی| گونی نایلونی| نایلون|